اثر سیاست‌قیمت‌گذاری آب آبیاری بر سطح تراز آب زیرزمینی حوضه آبریز نیشابور

Authors

  • سمیه شیرزادی استادیارگروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
Abstract:

    قیمت­گذاری آب زیرزمینی از جمله مهم­ترین سیاست­های مدیریت تقاضای آب کشاورزی می‌باشد که می­تواند افزون بر استفاده بهینه از آب کشاورزی، مشوقی برای ذخیره و حفاظت از منابع آبی باشد. در این مطالعه، بمنظور دستیابی به تعادل و پایداری سطح سفره آب زیرزمینی حوضه آبریز نیشابور، مدل ترکیبی برنامه­ریزی ریاضی مثبت (PMP) و روش پویایی سیستم (SD)در چهار زیرحوضه طرح­ریزی شد و اثر تغییر قیمت آب (افزایش 20 و 40 درصدی) بر الگوی کشت، سود، مصرف آب آبیاری کشاورزان و در نتیجه تغییر تراز آب زیرمینی بررسی شد. داده­های مورد نیاز مطالعه از راه تکمیل 200 پرسشنامه و سازمان آب منطقه­ای خراسان رضوی گردآوری شد. نتایج نشان داد، افزایش قیمت آب آبیاری تأثیر بسزایی بر تغییر الگوی کشت، کاهش سود، کاهش مصرف آب آبیاری و در نتیجه بر بهبود سطح تراز آب زیرزمینی دارد. با افزایش قیمت آب آبیاری به 40 درصد سطح زیرکشت و مصرف آب در تمامی زیرحوضه­ها برای همه محصولات کاهش نشان داد که بیش‌ترین کاهش در مصرف آب آبیاری مربوط به زیرحوضه 4 و به مقدار 36 درصد بوده است. هم‌چنین، اعمال سیاست قیمتی منجر به کاهش سود ناخالص، بین 5/0 درصد در زیرحوضه 3 تا 1/11 درصد کاهش در زیرحوضه 2 گردید. اثر تغیر قیمت بر تراز آب زیرزمینی در یک دوره 12 ماهه شبیه­سازی نیز نشان داد که افزایش تا 20 درصد قیمت آب آبیاری در طول یک سال، 33/0 متر سطح آب زیرزمینی را بهبود خواهد بخشید. از این رو، در اولویت قرار دادن سیاست قیمت­گذاری آب آبیاری، در تصمیم­گیری­ها و برنامه­های سیاستی مدیریت منابع آب استان خراسان رضوی، به عنوان راهبردی مناسب و کاربردی جهت کاهش تقاضای آب آبیاری و پایداری منابع آب دشت نیشابور توصیه می­شود.   طبقه بندی JEL:Q14، Q18، Q25

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیش‌پردازش داده‌ها به‌منظور پیش‌بینی بهتر تغییرات نوسانات سطح آب زیرزمینی در حوضه آبریز نیشابور

با توجه به افت شدید سطح آب زیرزمینی در دشت نیشابور، پیش‌بینی دقیق نوسانات سطح آب زیرزمینی جزو اهم برنامه‌های مدیریتی تأمین آب در سطح حوضه‌های آبریز می‌باشد. در این مقاله برای یافتن اثرات تجمعی بارندگی و تبخیر-تعرق بر روی نوسانات سطح آب زیرزمینی از داده‌های بارندگی 22 ایستگاه باران‌سنجی و تبخیر سنجی در طول دوره 91-1352 استفاده‌شده است. در ابتدا با استفاده از روش هارگریوز- سامانی، تبخیر-تعرق اصلا...

full text

ارزیابی تأثیر تغییر اقلیم بر تراز آب زیرزمینی حوضه آبریز تسوج

با توجه به نقش مهم پارامترهای اقلیمی از جمله تابش، دما، بارش و در نهایت تبخیر در مدیریت منابع آب، هدف تحقیق حاضر، بررسی تغییر اقلیم در حوضه آبریز تسوج تحت سناریوهای A2، A1B و B1 و نحوه واکنش تراز آب زیرزمینی به این تغییرات در دوره 2030-2013 می‌باشد. برای انجام این پژوهش از آمار ایستگاه‌های تبخیر‌سنجی چرچر و شرفخانه و ایستگاه سینوپتیک خوی (2012-1985) و هم­چنین داده‌های تراز آب حوضه آبریز تسوج بی...

full text

مقایسه مدل‌های هوشمند در پیش‌بینی نوسانات تراز سطح آب دریاچه زریوار با درنظرگیری تراز آب زیرزمینی

همواره پیش‌بینی سطح آب دریاچه‌ها در سطح دنیا از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین فرایندهای هیدرولوژیکی است که برآورد آن می‌تواند در راستای جلوگیری از بروز وضعیت نامطلوب و مدیریت صحیح این اکوسیستم ارزشمند بکار گرفته شود. از اینرو در این پژوهش از چهار تکنیک محاسبات نرم موجک-شبکه عصبی مصنوعی (WANN)، شبکه عصبی مصنوعی (ANN)، مدل استنتاج عصبی-فازی تطبیقی (ANFIS) و برنامه‌ریزی بیان ژن (GEP) در محاسبه مقادیر پیش...

full text

بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تراز آب زیرزمینی حوضه آبریز تسوج به روش ریز مقیاس نمایی آماری

تغییر اقلیم باعث تغییر دما، میزان تبخیر و تعرق، رطوبت خاک، سرعت باد و نیز تغییرات زمانی و مکانی بارش می‌گردد. خود این عوامل منجر به تغییر سایر پارامترهای هیدرولوژیکی از جمله تراز آب زیرزمینی خواهند شد. در این مطالعه با توجه به نقش مهم پارامترهای اقلیمی در مدیریت منابع آب، به منظور پیش‌بینی پارامتر‌های اقلیمی از مدل HADCM3 و سناریوهایA1B B1،A2  استفاده شد. جهت ریز مقیاس نمایی آماری داده‌های مدل ...

full text

بررسی وضعیت پایداری و تعادل سفره آب زیرزمینی در جهت دستیابی به مدیریت پایدار(مطالعه موردی: حوضه آبریز نیشابور)

برداشت­های مکرر از چاه­های بهره­برداری مجاز و غیرمجاز موجب شده که میزان تغذیه سفره    آب­های زیرزمینی از راه­های مختلف نتواند با مقدار برداشت از آن به تعادل برسد و اثرات     جبران­ناپذیری از جمله بیلان منفی آب زیرزمینی و کاهش غیرقابل برگشت حجم آبخوان را سبب شود. در مطالعه­ی حاضر، وضعیت تعادلی حوضه­ی آبریز نیشابور با استفاده از محاسبه­ی آب تجدیدپذیر و شاخص(نسبت  مصرف به آب تجدیدپذیر) در سه وضعیت...

full text

مدل‌سازی منابع آب در حوضه آبریز با استفاده از روش پویایی سیستم (مطالعه موردی: حوضه آبریز نیشابور)

در مدیریت جامع منابع آب در سطح حوضه آبریز، اندرکنش اجزای درونی هر سیستم و نیز اندرکنش سیستم­های مختلف با یکدیگر باید به طور فراگیر در نظر گرفته شوند. تحقیق حاضر در حوضه آبریز نیشابور و با تأکید بر حل مسأله روند افت سالیانه تراز آبخوان در این دشت انجام گرفته است. به منظور کنترل تراز آبخوان، گام­های مدل­سازی توسعه داده شدند و ریشه­های مسأله در فرآیند شکل­گیری نمودار ذخیره- جریان مورد بررسی قرار گ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 39

pages  187- 220

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023